Gdzie warto stosować folie nisko paro-przepuszczalne.
Wydawałoby się, że w czasach obfitej oferty różnego rodzaju membran dachowych stosowanie nisko paro-przepuszczalnych folii wstępnego krycia (dalej będziemy je nazywali FWK) jest tylko wynikiem funkcjonowania tradycji i przyzwyczajeń. Nic bardziej mylnego : membrany wcale nie wyparły z rynku folii nisko paro-przepuszczalnych, ponieważ we współczesnym budownictwie stosuje się wiele rodzajów konstrukcji dachowych wymagających wielu różnych, wyspecjalizowanych materiałów. W wielu wypadkach FWK doskonale spełniają wymagania takich konstrukcji. Czasami powstają jedynie trudności wyboru w trakcie doboru odpowiednich materiałów do potrzeb konkretnych konstrukcji.
FWK są powszechnie stosowane w dwóch rodzajach konstrukcji :
- w dachach o poddaszu nie użytkowym, w którym przestrzeń nad ocieplonym stropem jest wentylowana (rys.1) ;
- w nie ocieplanych dachach budynków magazynowych, przemysłowych itp .
Czyli wszędzie tam, gdzie funkcje i proste kształty dachu nie wymagają stosowania membran dachowych o wysokiej paro-przepuszczalności a jednocześnie ważne są dwie cechy : wysoka wytrzymałość i niskie koszty materiału.
Oprócz tego folie nisko paro-przepuszczalne doskonale sprawdzają się jako wiatroizolacje w ścianach budynków o konstrukcji szkieletowej (drewnianej i metalowej). Ich główną zaletą jest duża wytrzymałość przy niskiej cenie.
rys. i 1 rys.2
rys. 3 i rys.4
Prawidłowe zastosowanie FWK w dachach o poddaszu użytkowym przedstawia rys.2. Jeżeli dach ma prosty kształt to wykonanie dwóch szczelin wentylacyjnych według tego schematu nie jest tak trudne, choć na pewno podnosi cenę wykonania dachu. W związku z tym, produkowane obecnie FWK są montowane dużo częściej w dachach o poddaszu nie użytkowym. W takich konstrukcjach całe poddasze bez względu na rodzaj więźby stanowi przestrzeń wentylacyjną, która dla prawidłowego działania musi mieć otwory zapewniające przepływ powietrza atmosferycznego. Na rys.1 otwory te symbolizują prostokątne okienka w szczytach budynku. Jednak przepływ powietrza może się również odbywać w kierunku od murłaty do kalenicy lub od murłaty do szczytu budynku. Wybór zależy od rodzaju i kształtu dachu.
Czym dach jest mniej nachylony (10º - 30º) tym bardziej opłaca się wentylować go za pomocą okienek w szczytach. Przy niskich kątach ruch powietrza wentylującego jest w większym stopniu wywoływany przez wiatr niż przez ciąg termiczny. Wentylacja dachu jest „napędzana" tymi dwoma siłami działającymi w różnym stopniu w zależności od wielu czynników (głównie od nachylenia dachu). Natomiast przy większych pochyleniach bardziej efektywne jest wentylowanie od okapu do kalenicy bo wtedy łatwo powstaje efekt ciągu termicznego. Wiatr jest bardziej zmienny i nie przewidywalny a ruch ogrzanego powietrza ku górze jest dużo pewniejszy. Powietrze rozgrzewane jest albo przez słońce albo przez ciepło uciekające z wnętrza budynku.
Zastosowanie folii i membran jest ściśle związane z teorią wentylowania dachów. Bez sprawnie działającej wentylacji oba te materiały nie funkcjonują prawidłowo. W związku z tym, warto przypomnieć, że działanie wentylacji wymaga przepływu powietrza atmosferycznego i dlatego przestrzenie (rys. 1) lub szczeliny wentylacyjne (rys.2) muszą mieć wlot i wylot umożliwiający wymianę i ruch tego powietrza.
Niestety nie wszyscy o tym pamiętają. Jest to szczególnie widoczne gdy ogląda się dachy pokryte blacho-dachówkami, których gąsiory są bardzo często uszczelniane profilowanymi wkładkami o kształtach dostosowanych do wygięć blachy. Uszczelki te są również wkładane pod blachy w okapie dachu. Tak wykonany dach ma zamknięte wyloty (pod gąsiorem) lub wloty (w okapie) do szczelin wentylacyjnych. Ten często powtarzany błąd wynika z nieporozumienia mającego swoje uzasadnienie w historii blacho-dachówek.
Pokrycie to dotarło do Polski ze Skandynawii, gdzie było ono początkowo stosowane wyłącznie na dachach o bardzo prostej konstrukcji wykonanych z prefabrykowanych wiązarów kratownicowych. Poddasze było oczywiście nie użytkowe i stanowiło przestrzeń wentylacyjną. Na takich konstrukcjach układano jako warstwę wstępną (uszczelniającą) specjale folie nie przepuszczające pary wodnej a posiadające warstwę anty kondensacyjną od strony poddasza. Otóż jest kilka przyczyn preferujących takie folie pod blachy profilowane.
Po pierwsze, paroszczelne FWK zapewniają większą trwałość blach, które uszczelnione pod gąsiorem i w okapie mają ograniczoną do minimum styczność z wilgocią (rys.3). W przypadku zastosowania folii paro-przepuszczalnych (zarówno nisko jak i wysoko paro-przepuszczalnych) należy umożliwić przepływ powietrza wentylującego szczelinę utworzoną przez kontrłaty i nie można zastosować uszczelek pod gąsiorem oraz w okapie. W takim układzie, w naszym klimacie powietrze atmosferyczne przewietrzające przestrzeń pod blachą a nad folią stale dostarcza wilgoci, która bardzo łatwo skrapla się pod blachą i spływa na łaty. W miejscach styku łat z blachą są śruby montażowe oraz zachodzi tarcie blachy z szorstką powierzchnią drewna. To skraca trwałość blach gdy powietrze nasycone jest wilgocią (co się w Polsce często zdarza). Natomiast przy użyciu szczelnej folii i uszczelek ani powietrze nie będzie dostarczało wilgoci ani folia nie będzie jej przekazywała.
Po drugie, warstwa anty kondensacyjna znajdująca się od strony wewnętrznej równoważy brak paro-przepuszczalności folii w miejscach styku z drewnem więźby dachowej (krokwie). Działanie włókniny zapewnia nie tylko magazynowanie ale i transport pary wodnej co zapewnia wysychanie miejsc styku. Warstwa anty kondensacyjna działa tak, że w okresie przepływu powietrza wilgotnego w szczelinie zatrzymuje nadmiary wilgoci zapobiegając powstawaniu jej skupisk a potem gdy napłynie suche powietrze tą zmagazynowaną wilgoć oddaje do powietrza atmosferycznego. Z tego powodu bardzo ważne jest skuteczne działanie wentylacji co wymaga dobrze działających otworów wlotowych i wylotowych umożliwiających sprawną wymianę powietrza atmosferycznego na całym poddaszu.
Jak z tego wynika najlepszą warstwą wstępną dla blacho-dachówek ułożonych na dachu o poddaszu nieużytkowym jest folia paraizolacyjna nie dopuszczająca pary wodnej do przestrzeni pod blachą. Taka folia powinna mieć jednak warstwę anty kondensacyjną zapobiegającą powstawaniu skroplin pod folią i gromadzeniu się jej na drewnianych elementach konstrukcji dachu. Takie rozwiązanie jest prawidłowe tylko wtedy gdy wilgoć pochodząca od skroplin nie będzie zbyt długo przebywała w warstwie anty kondensacyjnej co jest możliwe gdy poddasze będzie dobrze wentylowane.
Natomiast na poddaszu mieszkalnym (rys.4) między taką anty kondensacyjną folią a termoizolacją musi być zachowana szczelina wentylacyjna o dość dużej wysokości gwarantującej dobrą wymianę powietrza. Wysokość minimalna dla kątów nachylenia od 30º wynosi 3 cm - trochę więcej niż się zwyczajowo stosuje (2 - 2,5cm). Wynika to z konieczności uwzględnienia różnych nierówności wykonawczych. Oprócz tego, jest jeszcze jeden ważny warunek prawidłowego działania wentylacji : wyloty powietrza wentylującego muszą być wykonane jak najbliżej kalenicy jako otwory w szczytach budynku lub jako kominki wentylacyjne (np. w dachach kopertowych) przechodzące przez blacho-dachówkę. Jest to skutek baraku możliwości realizacji wylotu pod gąsiorem : folia jest paroszczelna a gąsior uszczelniony. Podobnie trzeba wykonać dach gdy jest w nim użyta FWK zbrojona (np. Lenko MSL 98, ML 110 lub ML 140). Jednak wtedy przestrzeń pod blacho-dachówką musi być wentylowana i dach będzie musiał mieć dwie szczeliny wentylacyjne (rys.2).
Blacho-dachówki są w Polsce bardzo popularne i bywają stosowane na dachach o poddaszach zarówno mieszkalnych jak i nieużytkowych. Dlatego warto pamiętać, że w naszej ofercie jest folia optymalna dla takich pokryć dachów o poddaszu nie użytkowym. Wszystkie pożądane cechy w takich konstrukcjach posiada nasz produkt o nazwie : Folia Antykondensacyjna MLA 135 .
Zapraszamy na www.lenko.com.pl
|